Het ware verhaal van St Nicolaas
Het ware verhaal van St Nicolaas
Sint-Nicolaas zou voor ons allemaal een bron van inspiratie moeten zijn. Hij was een godvruchtig man, wiens reputatie van "geven aan mensen" ervoor zorgde dat hij een gerespecteerd voorbeeld werd van hetgeen medeleven en geven eigenlijk inhoudt. Hij was geen man die met zijn paard de daken bereed of een lollig, dik mannetje met vliegende rendieren dat in de schoorstenen klom.
Het verhaal van zijn leven -een leven vol van Christelijke overtuigingen en waarden- is de werkelijke achtergrond voor de hedendaagse mythische figuur Sinterklaas / Santa Claus. Veel van datgene wat Nicolaas was en wat Sinterklaas en Santa Claus is geworden, is verdraaid door satan. Het is echt triest hoe het getuigenis van deze godvruchtige man verzwakt en verdraaid is.
Het ware verhaal van Kerstmis is het verhaal van Jezus; Gods kostbare geschenk voor ons. Onze hemelse Vader is de ware Geschenk-Gever. Nicolaas was opgegroeid met het kennen van deze echte Gever. Nicolaas en zijn ouders woonden in de 3e eeuw in Turkije en waren Christenen. Zijn ouders hadden tot God gebeden en Hem om een kind gevraagd, net zoals Abraham en Sarah dat hadden gedaan. Vanaf de dag dat Nicolaas geboren werd (ca. 280 na Chr.) beschouwden zijn ouders hem als een geschenk van God. IJverig leerden ze hun jonge zoon toewijding aan God en grote vrijgevigheid t.o.v. de arme medemens. Hoewel beide ouders stierven toen Nicolaas een tiener was, bleef hun opvoedkundige erfenis [van leven voor God, en geven] hem achtervolgen.
Ingezegend op jonge leeftijd, betrad hij op negentienjarige leeftijd het priesterschap. Zijn oom, de bisschop die hem ingezegend had, profeteerde over hem dat hij veel mensen hulp en vertroosting zou bieden, dat hij uiteindelijk bisschop zou worden en dat hij een leven van verlichting zou leiden. Uiteindelijk werd hij bisschop van een klein, aan de kust gelegen dorp en zijn invloed verspreidde zich naar vele naties.
Er zijn veel artikelen geschreven over het leven van Nicolaas.
Er werd gezegd dat hij de hele nacht besteed zou hebben aan het bestuderen van Gods woord om het vervolgens naar de mensen te brengen. Hij was bekend om de hulp die hij verleende aan de armen, om het bidden, vasten en om het standvastig staan in geloof en goedheid. Vele wonderen werden teweeggebracht door zijn gebeden. In een van de artikelen van zijn bediening is ook een verslag inbegrepen van een stel tweelingbroers, die uit de dood waren opgewekt. Er staat geschreven dat men nauwelijks de tel van de zegen en goedheid die hij rondom zich heen verspreidde, kon bijhouden.
Een bijzonder verhaal over Nicolaas goedheid is de reden waarom hij op vele schilderijen staat afgebeeld met drie gouden bollen. Deze symboliseren drie zakken met goud, die hij aan een arme man gaf, zodat zijn drie dochters konden trouwen. De man was namelijk zo arm dat zijn dochters zich geen bruidsschat konden veroorloven, waardoor hij zo wanhopig werd dat hij van plan was zijn dochters te verkopen; nu beter bekend als de "blanke slavenhandel". Om dat te voorkomen gooide Nicolaas 's nachts, zodat niemand zou weten wie het gedaan had, een zak met goudstukken door het raamvan de arme man. Hij wilde dat God de eer kreeg voor dit alles. Door deze daad had de oudste dochter een bruidsschat. Ze was geen verstoteling meer en kon daardoor trouwen.
Kort daarna deed Nicolaas hetzelfde voor de tweede dochter, om ook haar te redden van een soortgelijk lot. Toen hij dit voor de derde dochter deed, werd hij echter betrapt door hun vader. Nicolaas liet de vader een eed afleggen, zodat hij gedurende het leven van Nicolaas nooit zou onthullen wie verantwoordelijk was voor deze geschenken.
Er wordt gezegd dat Nicolaas op de dag van zijn dood, 6 december 343 na Chr., met zijn laatste ademtocht psalm 11 citeerde: "Ik betrouw op den Heere."
In de Griekse taal betekent Nicolaas "overwinnend" of "held van de mensen" en inderdaad is hij een zeer bekend figuur geworden in de eeuwen die na zijn dood volgden. Verhalen over Nicolaas verspreidden zich helemaal via Griekenland tot in Rusland toe. Hij werd de populaire patroonheilige van Rusland, die hem "Nicolai, de wonderwerker" noemde.
In 1087 werd het stoffelijk overschot van Sint-Nicolaas vanuit Turkije overgebracht naar het Zuid-Italiaanse stadje Bari, waar ter ere van hem een basilica was gebouwd. Kort daarna verspreidde zijn populariteit zich door geheel Italië en dwars door West-Europa. Zes december, de dag van zijn dood, werd door de Rooms-katholieken uitgeroepen tot de dag van Sint-Nicolaas, en in Frankrijk begon het gebruik van "cadeautjesgeven" wat zich vervolgens verspreidde door heel Europa.
Je kan overeenkomsten zien tussen de betere kenmerken van de Sinterklaas en Santa Claus personage, die 's nachts cadeautjes geeft -om door niemand gezien te worden- en het gooien van goudstukken door Nicolaas. Maar hoe kon het verhaal van zo'n man van God veranderd worden in een verhaal over een goed heiligman in Spanje of een elfenwerkplaats op de Noordpool?
De Protestantse Reformatie van 1500 veroordeelde openlijk de verering van de heiligen, waardoor Sint-Nicolaasdag niet meer gevierd werd in Engeland. In Nederland en België werd die dag echter nog wel gevierd. Daar reed Sinterklaas op een wit paard door de straten en beloonde lieve kinderen met snoep en speelgoed en aan de stoute kinderen gaf hij een roede. In Duitsland werd de heilige teruggevoerd tot "Nicolaas gekleed in bont", die ook snoep achterliet voor lieve kinderen en roedes voor de stoute kinderen.
Christopher Columbus bracht de Nieuwe Wereld in aanraking met de traditie van Sint-Nicolaasdag toen hij op 6 december 1492 in West-India belandde, en de havenplaats vernoemde naar Sint-Nicolaas, ter ere van deze patroonheilige van de zeelui.
Al die tradities vermengden zich met de immigratie naar de Nieuwe Wereld. Net zoals de Engelsen en de Nederlanders kwamen en met elkaar trouwden, zo werd de Kerstman samengesmolten met Sinterklaas tot één persoon. Uiteindelijk werd 25 december de feestdag voor Nederlandse Amerikanen en tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog, werd de bisschop Sint-Nicolaas in de US beter bekend als Santa Claus.
Het gedicht "Het was de nacht vòòr Kerstmis" gaf verdere invulling aan de Amerikaanse Santa-personage. Een ander populair gedicht, officieel bekend onder de titel "Een bezoek van Sint-Nicolaas", was ergens in 1800 geschreven door een New Yorkse professor, Clement Moore en creëerde daarmee een beeldend verhaal van een Santa met een ronde buik en een enorme zak op zijn rug. Voortbordurend op deze beeltenis, voegde de cartoonist Thomas Nast een speelgoedatelier op de Noordpool toe, in de strips die hij voor het Harper's Weekly tijdschrift moest maken. In 1925 voerde een groot bedrijf een reclamecampagne over Santa Claus en definieerde hem verder als een grote man met een roodwit bontpak, zwarte laarzen en een lange, golvende baard; de dichtstbijzijnde afschildering van onze hedendaagse Santa.
De Amerikaanse Santa Claus ontstond, zoals Amerika zelf, uit een samensmelting van culturen en personages uit de Oude Wereld. Hij is de Nederlandse Sinterklaas en de Lutheraanse Kris Kringle die geschenken brengt aan de kinderen. Zijn rode outfit is bekleed met bont zoals de Duitse versie van Nicolaas en hij verspreidt vreugdekreten zoals de Kerstman. Een team van rendieren, ontleend aan een Russische legende, vergezelt Santa Claus op zijn reis door de nacht. De tragische kant van dit alles is hoe de duivel deze man en zijn bediening heeft verdraaid, de man die zo'n volheid van God in zich had dat zelfs de doden werden opgewekt! Hij stond bekend om zijn reputatie van eerbaarheid, godvruchtige wegen en zijn vrijgevige natuur. Maar het is echt iets voor de duivel om de bediening van zo'n krachtige man te verdraaien en te verbergen in verhalen die niets anders weergeven dan een kleine, dikke, ronde, pijp rokende taart-eter met een dikke buik.
Het verhaal van de ware Sint-Nicolaas is een prachtig toonbeeld van het soort geven, waar het met Kerstmis echt om gaat, i.p.v. de obsessie van hebben en krijgen die de Sinterklaas en de Santa Claus tegenwoordig representeert. Sint Nicolaas weerspiegelt het gevende hart van onze hemelse Vader, die geen roedes geeft, maar die altijd alleen goede gaven weet te geven.
Het grootste geschenk van allemaal is het geschenk van Jezus Christus, aan ons, van God de Vader. Jezus is onze hoop, verlossing en overwinning. Hij is onze advocaat bij de Vader, onze bloeds-verbond Vriend, Die ons niet begeeft noch verlaat. In Hem hebben wij de vreugde van het leven, een hemels leven op aarde.
Hij is de betekenis van Kerstmis. "Kerst mis" oftewel "Christ mass" betekent "viering van de zalving." Het is de viering van "Hoe God Jezus van Nazareth zalfde met de Heilige Geest en met kracht" Het is de viering van hoe de gezalfde Jezus "het land doorgegaan is, goeddoende, en genezende allen, die van de duivel overweldigd waren" (Hand.10:38). Het is het verhaal van onze triomfantelijke Verlosser - Jezus, de Christus - de Koning der koningen en Heer der heerscharen!
Dat is pas een Vrolijk Kerstfeest!
Met toestemming overgenomen van
Toenemend Geloof september / december 2000
© 2000 Bron van Levend Water Gemeente